Rahmi Ofluoğlu

İcra mahkemesince bütün takiplerin ihtiyati haciz suretiyle başladığı ve önce kesinleşen ihtiyati hacze diğerlerinin iştirak ettirilmesi gerektiği, ödeme süresinin sona ermesi ile ihtiyati haczin icrai hacze dönüşeceği gerekçesiyle asıl davanın kabulüne ve sıra cetvelinin iptaline, birleşen dosya bakımından da asıl dava davacısının garameye katılması zorunlu bulunduğundan davanın reddine karar verilmiş; hüküm davalı ve birleşen dava davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 
İhtiyati haczin ne şekilde icrai hacze dönüşeceği İcra ve İflas Kanunu’nun 264’üncü ve ihtiyati hacizlerin ne şekilde hacze iştirak edeceği de aynı yasanın 268’inci maddesinde düzenlenmiştir.
Öte yandan ihtiyati haciz ödeme süresinin değil, itiraz süresinin geçirilmesi ile kesin hacze dönüşür. 4949 Sayılı Yasa ile İcra ve İflas Kanunu’nun 268’inci maddesinde yapılan değişiklikten sonra, ihtiyati haciz sahibi alacaklının kesin hacze iştiraki için öncelik koşulu yanında,aynı yasanın 100’üncü maddesindeki belgelerin varlığı koşulu da arandığına göre, mahkemece bu yönler gözetilerek bir karar verilmek gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir.

Üye Notu : İİK 268 madde metni içerisinde geçen ..”ihtiyati haciz kesin hacze dönüşmeden önce” lafzı ile neyin kastedildiği madde metninden tam olarak anlaşılamamaktadır. Yine madde metni ile kambiyo senetlerine mahsus yolla yapılan ihtiyati hacizlerin ne zaman icrai hacze dönüşmüş sayılacağı sorusu akla gelmektedir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin yukarıdaki kararına benzer birçok kararı incelendindiğinde İİK 163 maddesi gereğince borçluya tanınan 5 günlük itiraz süresinin geçirilmesi ile birlikte ihtiyati haczin kesin hacze dönüştüğü sonucuna varılmaktadır. Zira; İİK 163 madde ile borçluya tanınan bu süre hak düşürücü süre olup yasal süre geçrildikten sonra yapılan itirazlar süre yönünden re’sen ret edilmekte ve ödeme emrindeki borç miktarı da kesinleşmiş olmaktadır. İcra ve İflas Kanunu MADDE 268 :(Değişik madde: 18/02/1965 – 538/108 md.)

(Değişik fıkra: 17/07/2003 – 4949 S.K./64. md.) 261 inci maddeye göre ihtiyaten haczedilen mallar, ihtiyati haciz kesin hacze dönüşmeden önce diğer bir alacaklı tarafından bu Kanuna veya diğer kanunlara göre haczedilirse, ihtiyati haciz sahibi alacaklı, bu hacze 100 üncü maddedeki şartlar dairesinde kendiliğinden ve muvakkaten iştirak eder. Rehinden önce ihtiyati veya icrai haciz bulunması halinde amme alacağı dahil hiçbir haciz rehinden önceki hacze iştirak edemez.

İhtiyati haciz masrafları satış tutarından alınır.

İhtiyati haciz diğer rüçhan hakkını vermez.